ในยุคที่โลกเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและท้าทาย การศึกษาระดับอุดมศึกษาจำเป็นต้องปรับตัวเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้พร้อมรับมือกับความท้าทายในอนาคต มหาวิทยาลัยขอนแก่นตระหนักถึงความสำคัญของการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์การศึกษาจากการเน้นการสอน (Teaching Paradigm) สู่การเน้นการเรียนรู้ (Learning Paradigm) เพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว
ปรัชญาการศึกษาของมหาวิทยาลัยขอนแก่นมุ่งเน้นการพัฒนาผู้เรียนแบบองค์รวมผ่านการบูรณาการสามด้านสำคัญ ได้แก่ วิทยา จริยา และปัญญา โดยใช้กระบวนการจัดการศึกษาที่ทันสมัย เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง และส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต เพื่อสร้างบัณฑิตที่มีศักยภาพในการพัฒนาตนเอง สังคม และประเทศชาติอย่างยั่งยืน โดยในการจัดการศึกษาของมหาวิทยาลัยขอนแก่น มุ่งเน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ 3 ด้าน ดังนี้
วิทยา (Knowledge and Skills)
การพัฒนาด้านวิทยาเป็นรากฐานสำคัญในการสร้างความเชี่ยวชาญทางวิชาการและวิชาชีพ มหาวิทยาลัยขอนแก่นมุ่งพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ลึกในศาสตร์ของตน พร้อมทั้งมีทักษะที่จำเป็นในการประยุกต์ใช้ความรู้เพื่อแก้ปัญหาและสร้างสรรค์นวัตกรรม
องค์ประกอบสำคัญของการพัฒนาด้านวิทยา ประกอบด้วย:
1. ความรู้เชิงลึกและความเชี่ยวชาญในสาขาวิชา
2. ทักษะวิชาชีพตามมาตรฐานสากล
3. ทักษะที่จำเป็นในศตวรรษที่ 21
4. ความสามารถในการบูรณาการความรู้ข้ามศาสตร์
5. ทักษะการคิดวิเคราะห์และการแก้ปัญหา
การพัฒนาด้านวิทยาจะช่วยให้บัณฑิตมีความพร้อมในการประกอบวิชาชีพ สามารถปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลง และมีศักยภาพในการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง
จริยา (Ethics and Characters)
จริยาเป็นองค์ประกอบสำคัญที่หล่อหลอมให้บัณฑิตเป็นคนดี มีคุณธรรม และรับผิดชอบต่อสังคม มหาวิทยาลัยขอนแก่นให้ความสำคัญกับการพัฒนาจริยาควบคู่ไปกับการพัฒนาความรู้และทักษะ เพื่อสร้างบัณฑิตที่มีความสมบูรณ์ทั้งความสามารถและคุณธรรม
การพัฒนาด้านจริยาครอบคลุมประเด็นสำคัญ ดังนี้:
1. จรรยาบรรณและจริยธรรมวิชาชีพ
2. ความซื่อสัตย์สุจริตและความรับผิดชอบ
3. จิตสำนึกสาธารณะและความรับผิดชอบต่อสังคม
4. การเคารพกฎหมายและกติกาสังคม
5. การเคารพในความหลากหลายและสิทธิมนุษยชน
การปลูกฝังจริยาจะช่วยให้บัณฑิตเป็นพลเมืองที่มีคุณภาพ สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคม และมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมอย่างสร้างสรรค์
ปัญญา (Wisdom)
ปัญญา (Wisdom)
ปัญญาเป็นความสามารถขั้นสูงในการประมวลความรู้และประสบการณ์เพื่อสร้างความเข้าใจที่ลึกซึ้งและการตัดสินใจที่เหมาะสม มหาวิทยาลัยขอนแก่นมุ่งพัฒนาปัญญาของผู้เรียนผ่านกระบวนการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ การสังเคราะห์ และการสร้างสรรค์
การพัฒนาปัญญาประกอบด้วยมิติต่างๆ ดังนี้:
1. การคิดวิเคราะห์และการคิดอย่างมีวิจารณญาณ
2. การสังเคราะห์และบูรณาการความรู้
3. ความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรม
4. การเรียนรู้ด้วยตนเองและการเรียนรู้ตลอดชีวิต
5. การประยุกต์ความรู้สู่การปฏิบัติ
การพัฒนาปัญญาจะช่วยให้บัณฑิตมีความสามารถในการเรียนรู้และพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง สามารถแก้ปัญหาที่ซับซ้อน และสร้างสรรค์นวัตกรรมเพื่อพัฒนาสังคม
